Komisyon adına Muğla Milletvekili Prof. Dr. Nurettin Demir, Muğla E Tipi Cezaevi çocuk koğuşuyla ilgili olarak Türkiye İnsan Hakları Kurumu tarafından hazırlanan raporun kamuoyuna yansıması üzerine 15 Aralık 2015 tarihinde iddiaları araştırmak üzere Muğla E tipi Cezaevini ziyaret etti.

2015 Şubat ayında CHP Marmaris İlçe Başkanlığına Muğla E Tipi Cezaevinde kalan dört çocuktan birinin babasının Muğla E Tipi Cezaevinde çocuk koğuşunda çocuğunun taciz edildiği bilgisini paylaşması üzerine harekete geçen CHP-CK, 27 Şubat 2015 tarihinde CHP Muğla İl Başkanlığında konuyla ilgili bir basın toplantısı düzenleyerek, konuyu kamuoyuyla paylaşmıştı.

Basın toplantısında;

• Yaşları 12 ila 15 yaşında olan 4 çocuk çocuk koğuşuna yerleştirildiği, çocuk koğuşunda da hemen hemen her gün işkence, taciz ve hatta ırza geçmelerin yaşandığı,
• 17 yaşındaki tutuklu 3 büyük çocuğun, küçüklere koğuşları temizlettirdiği, bulaşıkları yıkattırdığı ve bazı özel isteklerini yaptırdığı,
• Çocukların itiraz etmeleri durumunda paspas ile dövüldükleri, tabakların kenarlarıyla kafalarına vurulduğu,
• Küçük çocukların çığlıklar kapıya vurduklarında, gardiyanların kapıları açıp hemen üstüne kapattıkları ve küçük çocukların ayrı koğuşlara alındıkları,
• Çocuklar şikayet ettiklerine ayaklarına parfüm dökülerek yakıldığı,
• İnfaz Koruma Memurlarına anlattıklarında hamam denilen karanlık soğuk odaya gönderildikleri ya da karanlık hücreye konularak günlerce bu hücrelerde tutuldukları gibi birçok sorun olduğu belirtilmiştir.

Basın toplantısının ardından Marmaris Cumhuriyet Savcılığı harekete geçmiş, ardından da taciz edilen çocuğun avukat ve psikolog eşliğinde ifadesi alınmıştır.

Marmaris Savcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında tacizde bulunduğu iddia edilen 17 yaşındaki çocuk başka bir cezaevine gönderilmiş ve hakkında taciz soruşturması başlatılmıştır. Bunun yanında taciz olayı kendisine anlatıldığı halde görevini yapmadığı saptanan bir infaz koruma memuru hakkında da savcılık tarafından inceleme başlatılmıştır.

3 Nisan 2015 tarihinde Türkiye İnsan Hakları Kurumu bir inceleme gerçekleştirmek üzere Muğla E Tipi Cezaevi’ne gitmiş, gözlemlerini Kasım 2015 tarihinde raporlaştırmıştır. Bunun üzerine Muğla E Tipi Cezaevi çocuk koğuşunda yaşananlar yeniden gündeme gelmiştir.

Tüm bu iddialar üzerine komisyon adına CHP Muğla Milletvekili Prof. Dr. Nurettin Demir,incelemelerde bulunmak üzere 15 Aralık 2015 tarihinde Muğla E Tipi Cezaevini ziyaret etti. Gerçekleştirdiği ziyarette Demir, kurum müdürü, idarecilerle görüşerek cezaevi hakkında bilgi aldı, ardından çocuk koğuşlarını gezdi. Cezaevi ziyareti yanında Muğla Barosu Avukat Cumhur Uzun ile de görüşme yapan Demir, Muğla Barosu ve Muğla Valiliği İnsan Hakları Kurulu’nun da konuyu yakından takip ettiğini dile getirdi.

Muğla Milletvekili Nurettin Demir’in ziyaretine ilişkin notlar şu şekilde;

Cezaevleri Çalışanlarının Psikolojik Baskı Altında

Cezaevine gidildiğinde cezaevi çalışanlarının iş yoğunluğu nedeniyle psikolojik baskı altında ve özellikle böyle bir olayın kendi kurumlarında yaşanmasını kabul edemedikleri gözlemlenmiştir.

Çocuk Koğuşunda Mülteci Çocuklar da Bulunuyor

Ceza İnfaz Kurumunda iki tane çocuk koğuşu bulunmakta, iki koğuşta hırsızlık, cinayet, gasp gibi adi suçlardan 8 tutuklu çocuk bulunmaktadır. Çocukların genellikle açlık sınırının altında yaşayan, yoksul ailelerin çocukları olduğu görülmektedir. Çocuklardan üçü Afgan, Suriyeli ve Pakistanlı olmak üzere yabancı uyruklardan. Çocuklarla yapılan görüşmede benzer sorunların devam ettiğini gözlemlendi.

Cezaevi Koşulları Çocuk Tutuklular İçin Uygun Değil

Muğla E Tipi Cezaevinin kapasitesinin üstünde tutuklu ve hükümlü barındırmakta ve koşullar yetersiz kalmaktadır. Cezaevi koşullarının özellikle çocuklar için uygun olmamakla birlikte erişkin tutukluluklarla aynı cezaevinde kalmalarından dolayı cinsel istismara ve şiddete açık bir ortamda yaşamaktadırlar. Ayrıca çocukların banyolarını yaptıklarını yerlerin çok soğuk olduğu gözlenmiştir. Isıtmalar sadece odalarda bulunmaktadır.

Mahkûmların Aktivite Yapabilecekleri Bir Alan Yok

Cezaevinin kapasitesinin üstünde tutuklu ve hükümlü barındırılması nedeniyle bütün alanlar koğuş haline getirilmiştir. Tutuklu ve hükümlülerin spor gibi aktiviteleri yapabilecekleri hiçbir alan bulunmamaktadır. Tutuklu ve hükümlülerin topluma yeniden kazandırılması yönünden yapılan etkinlikler yetersiz olmakla birlikte imamların serbestçe dolaştığı, tutuklu ve hükümlülerin adeta din ile terbiye edilmesi yolunun tercih edildiği gözlemlenmiştir.

 Cezaevi Çalışanları Genç ve Deneyimsiz

Cezaevi çalışanlarının genç ve deneyimsiz olduğu görülmüştür. İnfaz Koruma memurlarının çalışma koşulları son derece olumsuz olduğundan kendilerini paralı mahkumlar olarak ifade etmektedirler.

Öneriler

• Çocuk tutukluların yetişkin tutukluluklarla birlikte kalması engellenmelidir. Suç işlemiş çocukların yeniden topluma kazandırılması için çocuk cezaevlerinin çocukların hayatında yeni bir travma yaratmasına izin verilmemelidir. Bunun için özel çocuk-odaklı personelin olduğu, politika ve uygulamaların yapıldığı ayrı tesisler kurulmalıdır. CHP olarak bizim öncelikli talebimiz çocuk cezaevlerinin kapatılmasıdır.
• Cezaevi çalışanlarının çocuk tutuklu ve hükümlülerle çalıştığı göz önüne alınarak, bu konuda gerekli eğitimler verilmeli ve çalışanlar için de psikolojik destek sağlanmalıdır.
• Cezaevinde tutuklu ve hükümlüler için aktivite olanakları yaratılmalı, bu konuda gerekli düzenlemeler yapılmalı ve destekler sağlanmalıdır.
• Çocukların gerekli psikolog ve avukat desteği almaları sağlanmalı, çocukları suçlayıcı bir tavır yerine sorunun çözülmesi yönünde bir tavır geliştirilmelidir.
• Çocukların bulundukları cezaevleri düzenli aralıklarla denetlenmeli, işkence, kötü muamele ve cinsel istismara ilişkin bir iddia titizlikle incelenmeli ve sorumlular hakkında cezai işlem başlatılmalıdır.